عقرب(Scorpion)
عقرب یا کژدم یکی از جانورانی است که در مناطق کویری و بیابانی زندگی می کند و دارای 8 پا و نیشی کشنده می باشد. عقرب‌ها شب‌ها به آرامی به فعالیت‌های زیستی خود می‌پردازند و بیشتر در آب و هوایی گرم فعال هستند، عقرب ها در اصل وابسته به گروه عنکبوتیان هستند، در دنیا گونه های متعددی عقرب وجود دارد و تاکنون بیش از 200 گونه عقرب در جهان شناخته شده است که در میان آن ها زهر 20 گونه از آن ها خطرناک و کشنده گزارش شده است. بدون شک در ایران نیز که کشوری با کویرها و بیابان های وسیع است، عقرب های مختلفی زندگی می کنند، عقرب هایی که برخی از آن ها کم خطرند و برخی دیگر زهر کشنده ای دارند که برای کشتن یک انسان کافی است. از این رو چندین گونه عقرب خطرناک ایران و راه های مقابله با آن را به شما معرفی می کنیم.
عقرب دم سیاه ایرانی
عقرب دم سیاه یا خطرناک ترین عقرب دنیا، رفتاری تهاجمی و خشن دارد و در نواحی خشک و نیمه استپی زندگی می کند.
برخی جانورشناسان معتقدند برخلاف ایده ای که خطرناک بودن عقرب را به رنگ آن وابسته می داند، رنگ عقرب هیچ نقشی در غلظت سم یا خطرناک بودن آن ندارد، بر این اساس در برخی از نقاط ایران معتقدند که عقرب زرد خطرناک است و در برخی از نقاط دیگر عقرب سیاه را خطرناک می‌دانند. هر چند نیش بسیاری از عقرب ها کشنده نیست، اما از آن جا که سم عقرب‌های نواحی خشک و گرمسیر ایران دارای غلظت بالایی است باید هنگام سفر به این مناطق بسیار مراقب گزیدگی توسط آن ها بود و راه های مقابله و درمان را فرا گرفت.
عقرب زرد کوچک یا همی اسکورپیوس لپتوروس
این عقرب 50 تا 80 میلی متر دارد و دم آن بلندتر از سایر عقرب هاست، این عقرب در جنوب و جنوب غربی کشورمان زندگی می کند، زهر آن بسیار خطرناک و مرگبار بوده و در بین مردم استان های جنوبی و خوزستان به گاردیم معروف است.
کمپسوبوتوس ماتهیزنی
این گونه بسیار کوچک بوده و بدن آن باریک، رنگ آن زرد، آجری و کوچک است، از نظر ظاهری نیز این عقرب شبیه گاردیم بوده و در نواحی جنوبی و جنوب غربی ایران دیده می شود. زهر این عقرب روی گلبول های قرمز تاثیر می گذارد و گلبول ها را تخریب می کند. این کژدم خطرناک و کشنده بیشتر در خوزستان دیده می شود.
آندرکتونوس کراسیکودا
این عقرب از دو عقرب قبلی بسیار درشت تر بوده و رنگ آن سیاه یا قهوه ای است.
سم عقرب از چه موادی تشکیل شده است؟
سم عقرب در واقع نوعی پروتئین است که بی رنگ و شفاف بوده و خاصیت قلیایی تا خنثی دارد. این سم از عناصری مانند کربن، ئیدروژن، ازت و گوگرد تشکیل شده‌است و شامل پروتئین‌های مختلفی از قبیل توکسین و آنزیم است. توکسین‌ها یا فاکتورهای سمی بر روی عصب اثر می کنند و شامل نوروکسین، هموتوکسین و کاردیوتوکسین می باشند، مقدار این عناصر در زهر هر عقرب بسته به نوع عقرب، محل زندگی آن و نوع غذایی که می خورد متفاوت است. همچنین این سم دارای آنزیم‌هایی است که باعث سهولت تأثیر سم می‌شوند، آنزیم هایی نظیر لستیناز، هیالورونیداز، فسفولیپاز، پروتئیناز و آنزیم‌های انعقادی یا ضدانعقادی. هر چند زهر بیشتر عقرب ها بر بند پایان و جانوران کوچک مؤثر است، اما زهر عقربی به نام جرار و عقرب گاردیوم که در جنوب ایران زندگی می کند، از نوع زهرهای بسیار خطرناک و کشنده است. باید توجه داشت که برای درمان عقرب گزیدگی شناخت نوع عقربه و خصوصیات آن بسیار با اهمیت است، بنابراین هنگام عقرب گزیدگی لازم است با دقت به خصوصیات ظاهری عقرب توجه کنید تا درمان به سهولت انجام پذیرد.
علائم عقرب گزیدگی
زهر اکثر کژدم‌های سمی باعث نابودی گلبول‌های قرمز خون شده و در محل گزش نیز تغییر رنگ موضعی و تورم دردناک ایجاد می شود. اغلب کسانی که با عقرب تماس داشته و نیش زده شده اند، در محل گزش احساس تورم و دردی شدید را تجربه می کنند. از علائم دیگر سوزش و کرختی است، معمولا این علائم بسیار خفیف هستند و با زدن سرم از بین می روند. با این وجود گرچه گاهی سم بعضی از عقرب ها باعث علائم موضعی و تورم زیاد نمی‌شود ولی معمولا نیش بیش ترعقرب ها دارای عوارض ثانویه است و عدم بروز علائم نباید مانع از مراجعه به پزشک شود. بنابراین ضروری است حتماً به پزشک مراجعه کرده و در صورت وم سرم ضد عقرب تزریق شود.
به طورکلی علائم عقرب گزیدگی شامل این موارد است: بی قراری، تشنج، عدم تعادل هنگام راه رفتن، آبریزش از دهان، حساسیت شدید پوست به لمس، انقباضات ماهیچه‌ای، درد شکم و کاهش کارکرد سیستم تنفسی که بیشتر اوقات این علائم در عرض 48 ساعت فروکش می‌کنند. اگر عقرب جز عقرب های کشنده باشد و زهر زیادی را به فرد تزریق کرده باشد، فرد علائمی مانند بند آمدن زبان، اشکال در غذا خوردن، سفید شدن چشم، تنگی نفس، تاری دید، خستگی و کرختی در بدن و در نهایت حمله صرع را تجربه خواهد کرد. باید به این نکته توجه داشت که همه این علائم اورژانسی هستند و باید هر چه زودتر فرد گزیده شده را به نزدیک ترین بیمارستان یا درمانگاه منتقل کرد.
اقدامات ضروری که بلافاصله بعد از عقرب گزیدگی می توانید انجام دهید:
حفظ خونسردی
گرفتن عکس از عقرب یا به خاطر سپردن مشخصات آن
شستن محل گزیدگی با آب و صابون
کمپرس سرد بر روی محل گزیدگی
استفاده از استامینوفن در صورت نیاز
-عنبر نسارا چیست و چه کاربردی دارد09198000513
عقرب ,ها ,خطرناک ,های ,زهر ,علائم ,و در ,بوده و ,زندگی می ,است که ,عقرب گزیدگی
درباره این سایت